2015_10_09 ΟΙ ΓΟΥΡΝΕΣ ΜΕ ΠΑΓΟ ΤΟΥ ΧΟΡΤΙΑΤΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗ

2015_10_09      ΟΙ ΓΟΥΡΝΕΣ ΜΕ ΠΑΓΟ  ΤΟΥ ΧΟΡΤΙΑΤΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΚΟΠΙΚΗ   ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗ 

Βλέποντας την φωτογραφία του παγοπώλη με το κάρο και με τον τυποποιημένο πάγο σε παγοκολόνες που ανάρτησε ο φίλος κ.Ναυροζίδης , δεν θα έδινα μεγαλύτερη προσοχή μια και είναι γνώριμη εικόνα που παρόμοια έχει ξανανέβει .
Διαβάζοντας όμως το κείμενο της ανάρτησης του , σταμάτησα στο σημείο που ανέφερε για τις περίφημες γούρνες με πάγο του Χορτιάτη . 
Αμέσως πέρασε σαν αστραπή στο μυαλό μου μια εικόνα που είχα ξεχασμένη κάπου βαθιά στην μνήμη μου .
Ναι είχα δει μια τέτοια γούρνα με πάγο πολύ παλιά στον Χορτιάτη . 
Δεν ξέρω αν υπάρχουν ακόμα , η πότε σταμάτησαν να τις λειτουργούν , όμως εγώ θυμάμαι πολύ καλά πότε την είδα και με ποια ευκαιρία .
Και εξηγούμαι …
Ήμουν μικρό παιδάκι στην Ε’ η ΣΤ ‘ τάξη του Δημοτικού ακριβώς δεν θυμάμαι που πήγα στην κατασκήνωση των προσκόπων στον Χορτιάτη .
Είχα τον βαθμό του υποεξάρχη στην ιεραρχία των Λυκόπουλων του 6ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Λευκού Πύργου , με ένα αστεράκι στο πράσινο με κίτρινα σιρίτια καπελάκι μου. 
Για να πάρω το δεύτερο και τελευταίο να γίνω εξάρχης και να είμαι έτοιμος να γίνω Ναυτοπρόσκοπος που τόσο επιθυμούσα , έπρεπε να περάσω από ορισμένες δοκιμασίες που μόνο στην κατασκήνωση του Χορτιάτη μπορούσα να τις υποστώ .
Έτσι με λίγο φόβο μια και ήταν η πρώτη φορά που θα πήγαινα μόνος μακριά από την ασφάλεια του σπιτιού μου κατασκήνωση , το αποφάσισα και πήγα εκείνο το καλοκαίρι .
Η κατασκήνωση των προσκόπων ήταν στο ίδιο ακριβώς σημείο που είναι και σήμερα , δηλαδή στο πλάτωμα του βουνού που σχηματίζεται αμέσως μετά το περίπτερο της Υπαιθρίου Ζωής και το σημείο που αρχίζει το απαγορευτικό για την πρόσβαση στην κορυφή όπου τα ραντάρ της Πολεμικής Αεροπορίας , εκεί δίπλα στις εγκαταστάσεις με τις κεραίες εκπομπής της ΕΡΤ3 .
Εκεί κάτω ακριβώς από την ΕΤ3 κατηφορίζοντας μερικά μέτρα είναι η κατασκήνωση . 
Τότε ακόμη ήταν σε αρχικό στάδιο με ελάχιστες μόνιμες εγκαταστάσεις και οι κατασκηνωτές έμεναν σε μεγάλα αντίσκηνα ομαδικά .
Η ζωή ήταν δύσκολη για τα μικρά παιδάκια αλλά ο στόχο ήταν ιερός , έπρεπε να σκληραγωγηθούμε και να γίνουμε ‘’ άντρες ‘’ ικανοί να αντιμετωπίσουμε όλα μας προβλήματα . 
Το στρώμα μας ήταν ένα μεγάλος σάκος σαν τσουβάλι που το γεμίζαμε με φτέρες που αφθονούσαν εκεί γύρω . Το μπατικώναμε γερά και το δέναμε στην ανοιχτή του άκρη . 
Αυτό ήταν το κρεβάτι μας .
Πριν μερικά χρόνια που την επισκέφτηκα είδα μια τελείως διαφορετική κατάσταση .
Είδα μια σύγχρονη κατασκήνωση που δεν είχε καμιά σχέση μ’ αυτό που έζησα παιδάκι .
Η εκπαίδευση εκεί περιλάμβανε μια πολύ λιτή ζωή με πολλές δουλειές , αγγαρείες και δοκιμασίες πάσης φύσεως , που πολλές τις βλέπω σήμερα να τις κάνουν οι άνδρες των ειδικών δυνάμεων φυσικά σε πολύ ποιο μεγάλο βαθμό δυσκολίας .
Μια λοιπόν από τις δοκιμασίες που θα έπρεπε να κάνουμε ήταν η ανάβαση στην κορυφή του Χορτιάτη . Η κορυφή του Χορτιάτη τότε ακόμη δεν είχε τα ραντάρ ήταν και ελαφρώς ποιο μυτερή μια και χρειάστηκε μια κάποια μικρή ισοπέδωση για να φιλοξενήσει κτίρια και λοιπές στρατιωτικές εγκαταστάσεις . 
Έτσι χωρίς το σημερινό απαγορευτικό για τους πολίτες που υπάρχει στον δρόμο για την κορυφή ξεκινήσαμε ένα πρωινό χαράματα αφού προηγουμένως είχαμε προετοιμαστεί κατάλληλα και εφοδιαστεί με ξηρά τροφή και ένα παγούρι ατομικό με νερό ο καθένας χωριστά και πήγαμε να κατακτήσουμε την κορυφή ύψους 1.200 μ . Φυσικά ο σημερινός δρόμος δεν υπήρχε αλλά μόνο στενά μονοπάτια που έπρεπε να τα ξέρεις καλά μη τυχόν χαθείς και βρισκόσουν στο Αδραμέρι αντί για την κορυφή , μια και το δάσος ήταν πολύ πυκνό και τα δένδρα πανύψηλα . 
Η διαδρομή φανταστική ανάμεσα στο υπέροχο πυκνό δάσος του Χορτιάτη με πάρα πολλά είδη δένδρων με πεύκα , πλατάνια , καστανιές , κλπ διαφορετικά δένδρα και με χαμηλή βλάστηση από χόρτα και με ενός μέτρου περίπου φτέρες που ήταν τότε το κυρίαρχο φυτό του δάσους , τόσο πυκνό που πολλές φορές αναγκαζόμασταν να τις κόψουμε και να τις παραμερίσουμε για να περάσουμε .
Σωστή ζούγκλα δηλαδή . 
Περπατούσαμε εφ’ ενός ζυγού μια και το μονοπάτι ήταν πολύ στενό και επικίνδυνο , δεμένοι με σχοινί ένας ένας που ξεκινούσε μπροστά από τον αρχηγό της ομάδας μας και κατέληγε πίσω στον τελευταίο τον υπαρχηγό που προχωρούσαν και μας καθοδηγούσαν , από τον φόβο μη και κανένα παιδάκι χαθεί στην διαδρομή .
Κάθε τόσο σταματούσαμε σε σημεία που εκ των προτέρων είχαν ετοιμάσει οι αρχηγοί και κάναμε διάφορες δοκιμασίες . 
Αναβάσεις με σχοινιά σε απότομους βράχους , περάσματα επάνω σε στενούς κορμούς δένδρων και άλλα παρόμοια .
Για να ανέβουμε στην κορυφή χρειαζόμασταν αρκετές ώρες και η κούραση για τα ασθενικά ποδαράκια των μικρών ενδεκάχρονων και δωδεκάχρονων λυκόπουλων μεγάλη .
Σταματούσαμε όταν κουραζόμασταν , τσιμπούσαμε λίγη ξηρά τροφή που είχαμε μαζί , πίναμε και λίγο νερό από το ατομικό του παγούρι ο καθένας . 
Φυσικά τα τραγούδια τα καλαμπούρια ήταν σε ημερήσια διάταξη .
Εκεί περίπου στα μέσα της διαδρομής σε ένα ανήλιο , σκιερό με βορεινό προσανατολισμό πλάτωμα ανάμεσα στα πυκνά δένδρα είδαμε ένα τεράστιο κυκλικό βαθούλωμα του εδάφους διαμέτρου περίπου 10-15 μέτρων και βάθους περίπου 10 μέτρων .
Ήταν ένας τέλειος αντεστραμμένος κώνος σκεπασμένος με φυτά κυρίως φτέρες που ήταν στον Χορτιάτη η κυρίαρχη χαμηλή βλάστηση .
Το μυαλό μας αμέσως μόλις το είδαμε μια και δεν είχαμε ξαναδεί κάτι παρόμοιο , πήγε στην φήμη που υπήρχε διάχυτη τότε , ότι στον Χορτιάτη παλιά υπήρχε ηφαίστειο που τώρα είναι αδρανές και έμεινε μόνο ο κρατήρας του , που εμείς τα ηρωικά και ατρόμητα λυκόπουλα τώρα τον ανακαλύψαμε .
¨Όμως τις απορίες μας έλυσαν οι παλιοί εμπειρότεροι από μας πρόσκοποι που γελώντας διέψευσαν τις δικές μας ηρωικές σκέψεις που τις λέγαμε στους διπλανούς μας φωναχτά καμαρώνοντας .
- Όχι βρε παιδιά δεν είναι ηφαίστειο , είναι ο χώρος , μια γούρνα που διατηρούν οι κάτοικοι του χωριού του Χορτιάτη τον πάγο τους .
Απογοητευτήκαμε φυσικά που πέσαμε έξω στις υποθέσεις μας , αλλά η περιέργειά μας αυξήθηκε περισσότερο για να δούμε προσεκτικότερα πως ακριβώς είναι το καινούριο για μας εύρημα .
Πράγματι αν πρόσεχες καλύτερα κάτω από τις πυκνές φτέρες ξεχώριζαν κομμάτια λευκού πάγου . 
Ήταν πράγματι μια γούρνα σαν αυτή που αναφέρει ο κ. Ναυροζίδης .
Κατεβήκαμε προσεκτικά μη γλιστρήσουμε λίγο κάτω , καθαρίσαμε λίγο τις φτέρες και τον πιάσαμε , ήταν δροσερός ότι έπρεπε για να δροσιστούμε από την κοπιαστική ανάβαση μας στο κατακαλόκαιρο .
Το σχήμα τους φυσικά δεν ήταν το τυποποιημένο τετράγωνο αλλά κάτι σαν λείες μεγάλες πέτρες περίπου στρόγγυλες , με μπόλικα χόρτα κολλημένα και ενσωματωμένα μέσα τους .
Καμιά σχέση με τον πεντακάθαρο βιομηχανικό πάγο που ξέραμε 
¨Ήταν πράγματι εντυπωσιακό το θέαμα δεν το ξέχασα ποτέ αν και πέρασαν πολλές δεκαετίες από τότε .
Αφού κάτσαμε λίγη ώρα χαϊδέψαμε τον πάγο , δροσιστήκαμε , ξεκουραστήκαμε , πήραμε κουράγιο για τον δύσκολο δρόμο προς την κορυφή .Η διαδρομή ακόμη ήταν μεγάλη και έπρεπε να φτάσουμε εγκαίρως για να προλάβουμε να επιστρέψουμε μέρα μη μας πιάσει η νύχτα , γιατί την νύχτα οι κίνδυνοι στο πυκνό δάσος του Χορτιάτη ήταν μεγάλοι . Τότε ο Χορτιάτης είχε ακόμη πολλά άγρια ζώα λύκους , τσακάλια και άλλα πολλά που τα βράδια όταν πέφταμε για ύπνο τα ακούγαμε να βγάζουν τις κραυγές τους και μας έκοβε κρύος ιδρώτας .
Τι λυκόπουλα θα ήμασταν βέβαια αν φοβόμασταν του λύκους , το παίζαμε ατρόμητοι και άφοβοι αλλά η καρδούλα μας που πήγαινε να σπάσει από τον φόβο το ήξερε , όταν ακούγαμε σχεδόν δίπλα μας κάθε βράδυ τα τσακάλια και τους λύκους να ουρλιάζουν και μόνο η πυρά , η φωτιά που ανάβαμε το βράδυ και που συντηρούσε ο αρχηγός της βάρδιας που έμενε ξύπνιος με το δίκαννο τα κρατούσε μακριά …
Φτάσαμε λοιπόν μετά αρκετές κοπιαστικές ώρες στην κορυφή .Η κορυφή τότε είχε ένα πού μικρό πλάτωμα που με το ζόρι χωρούσε την ομάδα μας με δίπλα μας να χάσκουν χαράδρες και βάραθροι .
Η θέα από την άδεια από τις σημερινές στρατιωτικές εγκαταστάσεις κορυφή , ήταν υπέροχη μια και η μέρα ήταν πεντακάθαρη . 
Βλέπαμε τα πάντα γύρω μας από τα βουνά τον Όλυμπο , τα Πιέρια , το Βέρμιο κλπ μέχρι την Θεσσαλονίκη , τον Θερμαϊκό και τις λίμνες πίσω μας Λαγκαδά και Βόλβη . 
Προς τις λίμνες η πλαγιά ήταν ομαλή από το μέρος που ανηφορίσαμε για να έρθουμε .
Από την μπροστά όμως πλευρά προς Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική ήταν απότομος γκρεμός κι αν δεν πρόσεχες πηγαίνοντας άκρη άκρη για να απολαύσεις την θέα ,κινδύνευες πραγματικά να γκρεμοτσακιστείς .
Φοβερή εμπειρία για παιδάκια της ηλικίας μας , κοιτούσαμε με δέος και δεν χορταίναμε , θα είχαμε πολλά να διηγηθούμε στην τσακαλοπαρέα μας όταν γυρνούσαμε στην γειτονιά πίσω στην Σαλονίκη .
Καθίσαμε , εμείς οι κατακτητές της κορυφής , φάγαμε , ήπιαμε , τραγουδήσαμε προσκοπικά τραγούδια , είπαμε τις προσκοπικές κραυγές μας , απολαμβάνοντας τον αντίλαλο τους στις γύρω πλαγιές και αμέσως μετά επιστροφή στην κατασκήνωση που φτάσαμε ευτυχώς έγκαιρα πριν νυχτώσει χωρίς ευτυχώς κανένα ατύχημα ...
Αυτά όλα θυμήθηκα μετά τόσα χρόνια ...
Τι σου είναι η μνήμη του ανθρώπου ...
Αρκούσε μια απλή αναφορά που έγινε για τις περίφημες γούρνες πάγου του Χορτιάτη , για να σας διηγηθώ όλα τα παραπάνω και ελπίζω να μη σας κούρασα ….